0. SAMENVATTING

Download de PDF
  • De vervoersprestaties (TKM) op de binnenwateren in de EU is in de eerste drie kwartaal van 2020 met 8,1 % gedaald in vergelijking met dezelfde periode in 2019. In de twee grootste binnenvaartlanden, Duitsland en Nederland, was de daling respectievelijk 11,9 en 6,8%. In de Donaulanden viel de transportprestatie 9% lager uit. Alles bij elkaar genomen was het veranderingspercentage minder negatief dan gevreesd werd begin 2020 toen de pandemie uitbrak.
  • Voor de Rijn kan een daling van 11% worden waargenomen. Differentieert men dit naar de transportvraag per soort lading, is het beeld het volgende: in de eerste drie kwartaal van 2020 is het vervoer van droge lading over de Rijn met 13% gedaald, terwijl vloeibare goederen met 7% daalden en het containervervoer met 5%. De transportvraag die samenhangt met de staalindustrie, die goed is voor 25% van het totale vervoer over de Rijn, had sterk te lijden onder de coronacrisis, hetgeen dan ook een verklaring vorm voor de scherpe daling in het vervoer van droge goederen. In Nederland was de daling voor de droge goederen 6% en voor vloeibare goederen 3%, terwijl het containervervoer met 2% toenam. Ook in België lag het containervervoer op een hoger peil dan in de eerste drie kwartaal van 2019.
  • Voor de passagiersvaart werden de eerste prognoses voor de negatieve gevolgen door de ontwikkelingen in 2020 bevestigd. Zoals verwacht begin 2020 zijn de activiteiten in de passagiersvaart in 2020 vrijwel volledig tot stilstand gekomen. In het segment van de riviercruises werd een daling van 90 tot 95% in het aantal passagiers vastgesteld.
  • In het kielzog van de daling van de olieprijzen als gevolg van de pandemie, zijn de brandstofprijzen (gasolie/diesel) tussen het eerste en tweede kwartaal van 2020 met 32% gedaald. Toen de Europese economie aan het einde van het tweede en begin van het derde kwartaal weer wat aantrok, stegen zij weer (met 17%). Tussen het derde en vierde kwartaal liepen de brandstofprijzen weer met 3% terug. Voor de olieprijzen gaan verschillende prognoses voor 2021 uit van een lichte prijsverhoging en op basis daarvan wordt verwacht dat de brandstofprijzen in de binnenvaart met 5 à 7% hoger zullen komen te liggen.
  • Ook andere kosten in de binnenvaart zullen vermoedelijk in 2021 licht stijgen. De enige uitzondering vormen de kapitaalkosten, waar een lagere rentevoet en een lagere verzekeringswaarde van de schepen een daling zouden kunnen opleveren.
  • In het rapport is een hoofdstuk opgenomen dat specifiek gewijd is aan Frankrijk. In dit land vormen zand, stenen en bouwmaterialen het grootste vervoerssegment in de binnenvaart. De vervoersprestatie toont een stijgende lijn. Ook dit segment bleef in maart en april 2020 niet verschoond van de gevolgen van de Covid-19-crisis, maar de vervoersprestatie herstelde al vrij snel in de loop van mei en juni en bereikte alweer snel hetzelfde niveau als voor het begin van de crisis. Landbouwproducten vormen het op een na grootste cargosegment in Frankrijk. De transportvraag wordt in grote mate bepaald door de oogstresultaten. In 2019 vielen de oogsten goed uit, maar in 2020 was het oogstseizoen minder rooskleurig, hetgeen het vervoer van graan in 2021 negatief zal beïnvloeden.