CCR

De Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) is zeer verheugd om hier de uitgave van het jaarlijkse marktobservatierapport voor 2024 te presenteren die – net als elk jaar – in nauwe en vruchtbare samenwerking met de Europese Commissie tot stand gebracht is.

Het jaar 2023 was opnieuw een jaar dat gepaard ging met veel uitdagingen voor de binnenvaart, aangezien de wereldhandel nog steeds te kampen had met de aanhoudende gevolgen van de grootschalige Russische invasie en aanvalsoorlog tegen Oekraïne, met onverminderd hoge gasprijzen en aanvallen van Houthi-rebellen op containerschepen in de Rode Zee, waardoor de Europese uitvoer aan het einde van het jaar onder druk kwam te staan. Ondanks deze tegenslagen bleek de wereldeconomie veerkrachtig te zijn. Het lijkt de goede kant op te gaan nu de inflatie bijna net zo snel daalt als deze in 2022 opkwam. Het BBP blijft eveneens groei vertonen, zij het niet erg sterk. Dat neemt niet weg dat er nog steeds risico’s zijn. De binnenvaart in Europa had duidelijk te leiden onder de macro-economische en geopolitieke context; de hoeveelheden vervoerde goederen liepen daardoor aanzienlijk terug, vooral in het containervervoer, terwijl het containervervoer nu juist gezien werd als een groeimarkt voor de binnenvaart. De meeste marktsegmenten werden geconfronteerd met een dalende productie en/of dalend vervoer in de Rijnoever- en Donaustaten. Dit werd waargenomen voor ijzer en staal, landbouwproducten, kolen en chemische producten. Vooral deze laatste categorie had het zwaar te verduren. Het containervervoer toont echter begin 2024 tekenen van herstel, net als de ijzer- en staalsector.

Hoewel 2023 een jaar was met relatief gematigde weersomstandigheden, is het van cruciaal belang om – terugdenkend aan de gebeurtenissen in 2022 en 2018 – proactief de concrete problematiek van extreme weersomstandigheden in de toekomst op te pakken. De twee genoemde jaren kan men zien als een teken aan de wand als het gaat om de enorme ecologische, economische en sociale impact die laagwater kan hebben, naast het feit dat dit een modal shift in de verkeerde richting in de hand werkt, weg van de binnenvaart. Toch is het juist de binnenvaart die het grootste potentieel heeft om de uitstoot van broeikasgassen en luchtverontreinigende stoffen in het internationale vervoer terug te dringen. Ik wil er op deze plek graag aan herinneren dat de CCR alles in het werk stelt om er van haar kant toe bij te dragen dat deze uitdagingen het hoofd geboden kan worden. Zij doet dit door de dialoog te faciliteren tussen alle stakeholders in dit kader, ongeacht of zij afkomstig zijn uit de industrie, de politiek of het maatschappelijk middenveld. De CCR heeft hiervoor een routekaart opgesteld waarin de problematiek van de klimaatverandering in het vizier genomen wordt. De routekaart heeft tevens tot doel de energietransitie aan te moedigen en beschrijft de maatregelen die ondernomen worden door de binnenvaartvloot. Sinds 2023 houdt de CCR een overzicht bij van de bouw en retrofit van schepen die een alternatieve, milieuvriendelijkere voortstuwingstechnologie gebruiken.

Zoals altijd wordt in ons rapport ingegaan op de macro-economische conjunctuur, het vrachtvervoer over de binnenwateren, de exploitatieomstandigheden en de vrachtprijzen in het licht van de waterstanden, de investeringen door de verschillende landen in waterweginfrastructuur, grondstofprijzen, trends in marktsegmenten en stroomgebieden, de binnenvaartvloot, werkgelegenheid, passagiersvervoer en een vooruitblik op de belangrijkste binnenvaartmarktsegmenten. De editie 2024 van dit rapport gaat uitgebreid in op dit laatste aspect door een beschrijving te geven van de langetermijntrends in de belangrijkste marktsegmenten. Dit is mogelijk dankzij gegevens van Oxford Economics. Deze samenwerking zal het voortaan mogelijk maken om een bredere analyse op te stellen van de belangrijkste binnenvaartmarktsegmenten, omdat trends bekeken kunnen worden die vanuit een perspectief op korte termijn minder goed waargenomen kunnen worden, zoals structurele veranderingen in handelsbetrekkingen of de energietransitie.

Door deze jaarlijkse rapporten hopen wij ondersteuning te bieden voor een goed gefundeerde besluitvorming, op basis van gegevens, op elk niveau, ten bate van de Europese binnenvaart en ons levensonderhoud in de toekomst. In deze context wil ik Daisy Rycquart, directeur van de Corporation of Inland Tanker Barge Owners (CITBO) en secretaris van het Innovatie- en vergroeningscomité van het Europese IWT Platform bedanken, met wie wij al jarenlang samenwerken door onze wederzijdse expertise te delen. Dit omvat ook de gegevens over de vrachtprijzen die in dit rapport geanalyseerd worden. Ik waardeer het daarom zeer dat zij bereid was om net als ik een voorwoord bij het rapport te schrijven.

Last but not least, wil ik ook al onze andere partners danken die bijdragen geleverd hebben die essentieel zijn om dit rapport op te kunnen stellen: de Donau-, Moezel- en Savacommissie, Eurostat en alle nationale bureaus voor de statistiek, havens, nationale en regionale vaarwegbeheerders, alsook de verschillende vakorganisaties zoals de Europese Binnenvaartunie (EBU) en de Europese Schippers Organisatie (ESO), die zondermeer bereid waren hun kennis en statistieken met ons te delen.

Ik heb er alle vertrouwen in dat u ons jaarrapport 2024 met veel genoegen zult lezen en hoop dat het u alle informatie zal bieden waar u naar op zoek bent.

 

Lucia Luijten
Secretaris-Generaal
Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR)

CITBO

De toegevoegde waarde van samenwerking

Terugkijkend op het afgelopen jaar, een jaar vol activiteiten, zijn wij trots om opnieuw een overzicht te leveren van de CITBO-jaarcijfers. Zij beschrijven de resultaten, uitdagingen en groei in ons tankvaartsamenwerkingsverband. Deze statistieken zijn niet simpelweg cijfers en data. Zij getuigen van toewijding, van hard werk, en vloeien voort uit het vertrouwen van ons team en onze leden.

Wij zijn een commerciële coöperatie, maar moeten toegeven dat het in zekere zin wel een uitdaging is om elk jaar weer onze leden ertoe te brengen deze statistische gegevens te leveren. Samenwerking is wat ons betreft een centraal punt, iets wat bij ons hoog in het vaandel staat. Ook al hebben onze leden meer dan 170 schepen, blijven marktgegevens nu eenmaal gevoelig liggen. Wij zijn er dus best trots op dat wij, door de marktgegevens anoniem te maken, een oplossing hebben gevonden om hierin samen te werken. Op deze manier hebben wij een toegevoegde waarde gecreëerd doordat wij deze gegevens kunnen leveren. De samenwerking met de CCR is hiervoor een enorme aansporing, gezien hun uitstekende analyses en veelomvattende rapporten.

Het marktobservatierapport biedt een gedetailleerde analyse van de trends, kansen en uitdagingen in de tankvaart in de binnenvaart. Zij bieden waardevolle inzichten in de marktdynamiek, het concurrentieklimaat en de nieuwe technologieën die geïntroduceerd worden en onze industrietak veranderen. Deze rapporten zijn een hoeksteen voor de strategische planning en stellen ons in staat om soepel en met vooruitziende blik in te spelen op de complexiteit van de markt.

Wij waren betrokken bij het opstellen van deze rapporten in de afgelopen tien jaar, die gekenmerkt worden door zeer uitdagende gebeurtenissen. Sinds 2017 zijn wij geconfronteerd met de gevolgen van de oorlog op de energiemarkt, het tekort aan mankracht en natuurlijk de uitdaging van een nul-emissie voor de gehele vloot: allemaal zeer belangrijke aspecten om in het oog te houden. Deze marktobservatierapporten zijn uniek, omdat zij ons de mogelijkheid bieden om trends vast te stellen (of te volgen) vanuit een ander perspectief, dat ruimer is dan het onze. Dat deze rapporten moeten blijven bestaan, leidt wat ons betreft dan ook geen twijfel.

Wij zouden de CCR en de medewerkers die de statistieken over onze ondernemingen hebben verwerkt heel hartelijk willen bedanken voor de voortzetting van onze samenwerking. Het vertrouwen, de ondersteuning en het partnerschap vormen de basis voor het pad dat wij samen bewandelen. We hebben niet alleen de uitdagingen het hoofd kunnen bieden, maar ook kansen kunnen benutten om vooruitgang te boeken en een meerwaarde te leveren.

Met blik op de toekomst houden wij vast aan onze kernwaarden: betrouwbaarheid, duurzaamheid en samenwerking. Wij kijken ernaar uit om deze reis samen te vervolgen, om uitgaand van onze successen nieuwe horizonten voor de tankvaart te verkennen.

Hartelijk dank voor jullie ononderbroken ondersteuning en partnerschap.

 

Daisy Rycquart
Directeur CITBO
Corporation Inland Tanker Barge Owners